Power BI, Microsoft tərəfindən hazırlanan və iş analizi, raporlaşdırma və məlumat vizualizasiyası üçün inkişaf etdirilmiş bir alətdir. Bu platform, müxtəlif məlumat mənbələrindən gələn məlumatları birləşdirərək istifadəçilərə vizual formatda məlumatı effektiv şəkildə təqdim etmək imkanı verir. Power BI, məlumat redaktəsiüçün DAX (Data Analysis Expressions) dili ilə birgə işləyir. Bu dildən istifadə edərək, məlumat analizi, filtr etmə, hesablama və təhlil üçün bir çox funksiyalardan istifadə edilir. İşlənmiş məlumatlar, müxtəlif hesabatlar, göstəricilər və vizualizasiyalar vasitəsilə daha dəqiq şəkildə nəzərdən keçirilir və nəzərə alınır. Bu məqalədə biz Power BI funksiyalarından "CALCULATE" və "FILTER" ilə tanış olacağıq.

Calculate DAX funksiyasının işləməsi

Power BI-də "Calculate" DAX funksiyası, ən əhəmiyyətli funksiyalardan biridir. Bu funksiya, məlumatların necə hesablanacağını və ya filtr edilməsi üçün istifadə olunur. "Calculate" funksiyası məntiqi ifadələr (expressions) istifadə edərək məlumat modelində məlumatların kontekstini dəyişdirir. Bu kontekst, hansı məlumatların daxil ediləcəyi və ya nəzərdən keçiriləcəyi haqqında məlumatları təyin edir.

Calculate funksiyasının parametrləri

"Calculate" funksiyasının əsas parametrləri aşağıdakılardır:

Expr (İfadə):Hesablanacaq məntiqi ifadəni göstərir. Bu ifadə, məsələn, məlumatların cəmini (SUM), orta qiymətini (AVERAGE), minimum və maksimum dəyərlərini hesablaya bilər.
Filter (Filtrləmə):Məlumatların hansı səviyyədə seçilməsini və ya filtr edilməsini göstərir. Bu filtrləmələr, tarix, kateqoriya, region və s. kimi məlumatlar əsasında edilə bilər.

Nümunə:

Aşağıdakı nümunə, "Calculate" funksiyasının necə istifadə olunduğunu göstərir:
Total Sales = CALCULATE( SUM('Sales'[Amount]), 'Date'[Year] = 2023)

Bu nümunədə, "Total Sales" (Ümumi Satışlar) hesablanır. "Calculate" funksiyası, 'Sales' (Satışlar) cədvəlindən "Amount" (Miqdar) sütunundakı məlumatların cəmini hesablayır və 'Date' (Tarix) cədvəlində "Year" (İl) 2023 olan məlumatlarla filtrləyir.

Aşağıdakı kimi bir nümunədə Calculate funksiyasının işlənməsini əyani şəkildə görə bilərik. Məsələn bu nümunədə son stok sayının tapılmasında CALCULATE funksiyasının necə işləndiyini görə bilərik.

func1

"Calculate"
funksiyasının əsas əhəmiyyəti, məlumatları dinamik şəkildə filtr etmək və müxtəlif analitik tələblər üçün məntiqi ifadələri təyin etməkdir. Bu, istifadəçilərə məlumatların müxtəlif şərtlərdə təhlil edilməsi və məlumatın dəqiqliyi ilə qərar verməyə imkan verir.

func2

FILTER funksiyasının işləməsi

"FILTER"DAX funksiyası, məlumat cədvəllərindən müəyyən şərtlərə uyğun məlumatları seçmək və filtr etmək üçün istifadə olunur. Bu funksiya, təyin olunmuş filtr şərtlərinə uyğun olaraq məlumatların seçilməsini təmin edir. İstifadəçilər, "FILTER" funksiyası ilə məlumatları müəyyən şərtlər əsasında dinamik şəkildə seçərək, məlumat analizlərini daha dəqiq və ətraflı edə bilərlər.

FILTER funksiyasının sintaksisi

"FILTER"funksiyasının əsas sintaksisi aşağıdakı kimi olur:

FILTER( <table>, <filter_expression>)

Burada: - `<table>`: Məlumatların filtr ediləcəyi cədvəl.

- `<filter_expression>`: Filtr şərti, yaxud məntiqi ifadə.

Müxtəlif məlumat atributları və dəyərləri əsasında təyin olunmuş şərtlər, bu funksiya vasitəsilə təyin edilir.

Nümunə:

Aşağıdakı nümunə, "FILTER" funksiyasının necə istifadə olunduğunu göstərir:

FilteredSales =

FILTER('Sales', 'Sales'[Year] = 2023 && 'Sales'[Region] = "North")

Bu nümunədə, "FilteredSales" (Filtr Edilmiş Satışlar) cədvəlindəki məlumatlar, "Year" (İl) sütununda 2023 və "Region" (Region) sütununda "North" dəyəri olan məlumatları seçir.

Aşağıda real nümunə üzərindən Filter funksiyasının işlənməsini görə bilərik.

func3

İstifadə sahələri və əhəmiyyəti

"FILTER" funksiyası, məlumat analizində çox geniş istifadə olunur. İstifadəçilər, bu funksiya ilə məlumatları müxtəlif şərtlər əsasında dinamik şəkildə seçib, strateji analizlər, hesabatlar və vizualizasiyalar hazırlaya bilərlər. Məsələn, müştəri seqmentinə görə satışların analizi, müxtəlif məhsul kateqoriyalarının performansının qiymətləndirilməsi kimi analizlər bu funksiya ilə asanlıqla həyata keçirilir. "FILTER" funksiyası, məlumat cədvəllərində böyük həcmli məlumatlar ilə işləyərkən də sürətli nəticə əldə etməyi təmin edir. Buna görə də strateji qərarların daha dəqiq şəkildə verilməsini və məlumatın dəqiqliyi ilə optimallaşdırılmasını asanlaşdırır.

Ümumi olaraq aşağıdakı iki nümunə üzərindən Calculate və Filter funksiyasının bir yerdə işlənməsini görə bilərik. Bu nümunə mövcud işçi sayını görmək üçün istifadə olunur.

func4

Bu nümunədə isə Calculate və Filter funksiyasının köməyi ilə tərk etmiş müştəri sayını görə bilərik.

func5

Ümumi əhəmiyyəti

Power BI, müxtəlif sahələrdə, o cümlədən iqtisadiyyat, marketinq, maliyyə, əyləncə və daha bir çox sahədə, məlumatları analiz etmək və təhlil etmək üçün əhəmiyyətlidir. İstifadəçilər, müxtəlif filtrlər və hesablama funksiyalarını tətbiq edərək məlumatlardan dərin anlayış əldə edə, əhəmiyyətli qərarlar qəbul edə və strategiyalarını optimallaşdıra bilərlər. Bu, effektiv məlumat idarəçiliyi və analitik süreçləri təmin edir və şirkətlərin məlumatı effektiv şəkildə istifadə etmələrinə kömək edir.

Handexdə Power BI kursu - Bu kurs sayəsində vizualizasiya alətləri bağlı Data analitiklərdən tələb olunan bilik və bacarıqlara sahib olacaqsınız

Power BI-da CALCULATE və FILTER funksiyaları